ABC klasyfikacja (ang. ABC classification)  

Klasyfikacja zasobów według malejącej wartości lub innych kryteriów (okresu przechowywania, długości czasu dostawy, podatności na kradzieże itp.). Dokonuje się podziału na trzy klasy: A, B i C. Klasa A obejmuje pozycje najdroższe wymagające szczególnej uwagi, do klasy B zaliczane są zasoby o mniejszej wartości, natomiast klasa C – to wszystkie pozostałe. Istotą klasyfikacji ABC jest, aby wysiłek zaoszczędzony przy kontroli i ewidencji zasobów grupy C, skierować na pozycje o większej ważności, czy też ważniejszych z punktu widzenia przydatności. Metoda ABC stosowana jest przy normowaniu i kontroli zapasów materiałowych, zaopatrzeniu materiałowym, sprzedaży i dystrybucji, itp. Analiza ABC ma swoje korzenie w prawie Vilfreda Pareta, które znane jest także jako reguła 80-20 lub zasada Pareto. Zasada ta twierdzi, że 20% przyczyn powoduje 80% skutków. Analiza ABC ma bardzo częste i szerokie zastosowanie w logistyce, w szczególności w obszarze związanym z gospodarką magazynową.

AHP (ang. Analytic Hierarchy Process)

Wielokryterialna metoda hierarchicznej analizy problemów decyzyjnych.

API Economy (ang. Application Programming Interface Economy)

Gospodarka oparta na interfejsie programistycznym różnych aplikacji połączonych ze sobą.

B2B (ang. business-to-business)  

Skrót pochodzący z języka angielskiego oznaczający transakcje pomiędzy dwoma (lub więcej) podmiotami gospodarczymi; określenie relacji występujących pomiędzy przedsiębiorstwami.

BATNA (ang. Best Alternative To Negotiated Agreement / No Agreement )

Najlepsza alternatywa dla negocjowanego porozumienia / braku porozumienia; w teorii negocjacji sposób postępowania, który gwarantuje najlepszą realizację interesów strony negocjującej bez porozumienia z drugą stroną.

BOM (ang. Bill of Materials)

Lista materiałowa, używana w system ERP. To nic innego jak np. składniki np. na wypieczenie ciasta w określonej proporcji. Wpisując w plan sprzedaży np. 5 ciast, system wie ile składników ma na magazynie, a ile musi zamówić od dostawców (wykorzystanie pętli MRP). 

BPO (ang. Bussiness Process Outsourcing)

Outsourcing Procesów Biznesowych.

CAPEX (ang. capital expenditures)  

Oznacza wydatki inwestycyjne na rozwój produktu lub wdrożenie systemu – jednak tylko w tej części, w której kapitał przeznaczony jest na podtrzymanie dotychczasowej zdolności przedsiębiorstwa do generowania przychodu, przykład: naprawa dachu w budynku produkcyjnym lub zakup nowej maszyny, ze względu na zepsucie dotychczasowej. Pojęciem powiązanym jest OPEX (ang. operating expenditures), który odnosi się do wydatków operacyjnych, czyli związanych z utrzymaniem produktu czy systemu. Wydatki dotyczą perspektywy finansowej, a nie księgowej. Wpływy finansowe oraz wydatki finansowe CAPEX i OPEX tworzą budżet przedsiębiorstwa. Przykładowo zakup serwerów i oprogramowania to CAPEX, natomiast wydatki na szkolenia czy zakup aktualizacji oprogramowania to OPEX.

CBD (ang. cost break down)

Zestawienie kosztów.

CM (Contract Management)

Zarządzanie umowami z klientami, dostawcami, kupcami, partnerami oraz pracownikami. Personel związany z administrowaniem umowami odpowiedzialny jest za negocjowanie, przygotowanie i zapewnienie zgodności z normami, bądź zestawami zaleceń. 

CPO (Chief Procurement Officer)

Szef Działu Zakupów.

CSR (ang. Corporate Social Responsibility)

Społeczna Odpowiedzialność Biznesu.

Crowdsourcing

Koncepcja, wg której przedsiębiorstwo realizuje outsourcing zadań wykonywanych zwykle przez swoich pracowników do niezidentyfikowanej, zwykle bardzo szerokiej grupy ludzi.

Data Analytics

Analizowanie danych, czyli proces inspekcji, czyszczenia, transformacji i modelowania danych w celu odkrycia przydatnych informacji, tzn. takich, które przybliżą decydenta do rozwiązania problemu lub wsparcia procesu decyzyjnego.

Direct  

Zakupy bezpośrednio produkcyjne, handlowe lub projektowe zależnie od specyfiki firmy.

DOS (ang. Days of Storage)

Wartość obrazująca ile dni dany produkt leży na magazynie. Odnosi się zarówno do surowców i materiałów, jak i wyrobów gotowych. 

Dostawca  

Strona procesu sprzedażowego odpowiedzialna za dostarczenie towaru lub usługi. Odpowiednikiem Dostawcy w zamówieniach publicznych jest Wykonawca.

E-Invocing 

E-Faktura, czyli dokument elektroniczny mający cechy faktury. 

E-Katalog

Elektroniczny zbiór zawierający systematyczny, często hierarchiczny spis produktów lub usług z towarzyszącymi im atrybutami, umożliwiający ich klasyfikację według kategorii lub wybór obiektów według określonych kryteriów wyszukiwania. Występuje w systemach ERP oraz platformach zakupowych.

E-Procurement

Obszar e-biznesu dotyczący elektronicznej integracji i zarządzania wszystkimi działaniami związanymi z elektronicznym procesem zamówień i zaopatrzenia w sektorze publicznym jak i sektorze prywatnym. 

EBIT (ang. Earnings Before Deducting Interest and Taxes)

Zysk operacyjny przed opodatkowaniem.

ERP System (ang. Enterprise Resource Planning)

Planowanie zasobów przedsiębiorstwa. Celem systemów ERP jest integracja wszystkich działów i funkcji w firmie. Integracja polega na wykorzystaniu wspólnej bazy danych w ramach jednego systemu, dzięki czemu firma posługuje się tylko jednym zbiorem danych. 

FMCG (ang. Fast-Moving Consument Goods)

Produkty szybko zbywalne, produkty szybko rotujące, np. produkty spożywcze, chemia. 

FMEA (ang. Failure Mode and Effects Analysis)

Analiza rodzajów i skutków możliwych błędów. Może być zastosowana np. przy analizie przyczyn wysokich stanów magazynowych.

Indirect 

Towary i usługi okołoprodukcyjne, pośrednie.

Kupiec 

Ten, kto kupuje coś lub osoba, która trudni się handlem. Potocznie odpowiednikiem kupca w zamówieniach publicznych jest Zamawiający.

KPI (ang. Key Performance Indicators)

Kluczowe Wskaźniki Efektywności.

Kwalifikacja dostawców 

Sfomarlizowany proces wyboru dostawcy, nie musi kończyć się podjęciem współpracy.

Lean Management

Dosłownie: szczupłe zarządzanie. Określa rodzaj zarządzania w sposób oszczędny, pozbawiony marnotrawstwa.

Maverick buying 

Zakup indywidualny, ad hoc poza procedurami. Również poza ścieżką awaryjną.

MBO (ang. Management By Objectives)

Zarządzanie przez cele, które często stanowi podstawę całego systemu zarządzania.

MOQ (ang. Minimum Order Quantity)

Minimalna Wielkość Zamówienia.

MRO (ang. maintance, repair, operation) 

Wydatki pośrednie z zakresu utrzymania (budynków, infrastuktury, UR) napraw i operacji.

MRP (ang. Material Requirements Planning)

Planowanie Potrzeb Materiałowych.

NDA (ang. Non-Disclosure Agreement)

Umowa o zachowaniu poufności.

Oferent 

W stosunkach handlowych jest to strona, która składa oświadczenia woli (oferty) drugiej stronie.

OPEX (ang. operating expenditures) 

Oznacza wydatki związane z utrzymaniem produktu, biznesu czy systemu (płace i wydatki bieżące – ang. overheads). Pojęciem powiązanym jest CAPEX (ang. capital expenditures), co odnosi się do wydatków związanych z rozwojem produktu lub systemu. Wydatki dotyczą perspektywy finansowej, a nie księgowej. Wpływy finansowe oraz wydatki finansowe CAPEX i OPEX tworzą budżet przedsiębiorstwa. W języku polskim używa się odpowiedników: wydatki na utrzymanie i nakłady (inwestycyjne). Pojęcia te mają znaczenie przy prowadzeniu księgowości, albowiem nakłady (wydatki inwestycyjne) nie są wliczane do kosztów prowadzenia przedsiębiorstwa, odliczana jest jedynie rata amortyzacyjna, która jest kosztem księgowym. Przykładowo zakup kserokopiarki to CAPEX, natomiast roczne wydatki na papier czy toner to OPEX.

OTIF (ang. On Time Is Full)

Wskaźnik określający procentowy poziom perfekcji dostawy (zgodności z zamówieniem).

OWZ 

Ogólne Warunki Zamówienia (Zakupu) stanowią integralną część zamówień składanych przez Kupującego do Dostawcy, dotyczą wszystkich towarów i usług wynikających z wzajemnych powiązań biznesowych między Kupującym, a Dostawcą.

P2P (ang. Procure to Pay)

Proces od zgłoszenia zapotrzebowania do dokonania płatności. 

Platforma zakupowa

Narzędzie IT wspomagające zarządzanie procesami zakupowymi począwszy od tworzenia wniosków zakupowych, ich akceptację, organizację zapytań, aż po aukcje oraz licytacje.  

R&D (ang. Research and Development)

Prace Badawczo-Rozwojowe.

Maverick buying 

Zakup indywidualny, ad hoc poza procedurami. Również poza ścieżką awaryjną.

MBO (ang. Management By Objectives)

Zarządzanie przez cele, które często stanowi podstawę całego systemu zarządzania.

MOQ (ang. Minimum Order Quantity)

Minimalna Wielkość Zamówienia.

MRO (ang. maintance, repair, operation) 

Wydatki pośrednie z zakresu utrzymania (budynków, infrastuktury, UR) napraw i operacji.

MRP (ang. Material Requirements Planning)

Planowanie Potrzeb Materiałowych.

NDA (ang. Non-Disclosure Agreement)

Umowa o zachowaniu poufności.

Oferent 

W stosunkach handlowych jest to strona, która składa oświadczenia woli (oferty) drugiej stronie.

OPEX (ang. operating expenditures) 

Oznacza wydatki związane z utrzymaniem produktu, biznesu czy systemu (płace i wydatki bieżące – ang. overheads). Pojęciem powiązanym jest CAPEX (ang. capital expenditures), co odnosi się do wydatków związanych z rozwojem produktu lub systemu. Wydatki dotyczą perspektywy finansowej, a nie księgowej. Wpływy finansowe oraz wydatki finansowe CAPEX i OPEX tworzą budżet przedsiębiorstwa. W języku polskim używa się odpowiedników: wydatki na utrzymanie i nakłady (inwestycyjne). Pojęcia te mają znaczenie przy prowadzeniu księgowości, albowiem nakłady (wydatki inwestycyjne) nie są wliczane do kosztów prowadzenia przedsiębiorstwa, odliczana jest jedynie rata amortyzacyjna, która jest kosztem księgowym. Przykładowo zakup kserokopiarki to CAPEX, natomiast roczne wydatki na papier czy toner to OPEX.

OTIF (ang. On Time Is Full)

Wskaźnik określający procentowy poziom perfekcji dostawy (zgodności z zamówieniem).

OWZ 

Ogólne Warunki Zamówienia (Zakupu) stanowią integralną część zamówień składanych przez Kupującego do Dostawcy, dotyczą wszystkich towarów i usług wynikających z wzajemnych powiązań biznesowych między Kupującym, a Dostawcą.    

P2P (ang. Procure to Pay)

Proces od zgłoszenia zapotrzebowania do dokonania płatności. 

Platforma zakupowa

Narzędzie IT wspomagające zarządzanie procesami zakupowymi począwszy od tworzenia wniosków zakupowych, ich akceptację, organizację zapytań, aż po aukcje oraz licytacje.  

R&D (ang. Research and Development)

Prace Badawczo-Rozwojowe.

RFI (ang. request for information) 

Zapytanie o informacje, czyli proces biznesowy, którego celem jest zebranie pisemnych informacji o potencjale (możliwościach, zdolnościach) różnych dostawców czy wykonawców. W przeciwieństwie do innych form zapytania, nie stanowi zaproszenia do bidowania. Może, choć nie musi, prowadzić w drugim kroku do RFP lub RFQ. 

RFP (ang. request for proposal)

Zapytanie o propozycję, czyli proces biznesowy polegający na zbieraniu propozycji rozwiązania przedstawionego problemu poprzez dostarczenie towaru lub usługi, które są w stanie zaspokoić potrzebę zamawiającego. taką formę procesu stosuje się, gdy zamawiający nie posiada wiedzy na temat produktu lub usługi, który jest w stanie zaspokoić Jego potrzebę. 

RFQ (ang. request for quotation) 

Zapytanie o wycenę, czyli proces biznesowy alternatywny dla zapytania ofertowego w sytuacji gdy stanowi drugi krok po zapytaniu o informację lub gdy zamówienie dotyczy ustandaryzowanych, nieskomplikowanych usług. Może przyjąć formę aukcji. 

RFX (ang. request for x)

Pojęcie zbiorcze, pod którym kryją się różne rodzaje zapytań, czyli procesów biznesowych, w trakcie których zamawiający otrzymuje od dostawców produktów i usług 1. informacje o cenie (RFQ), 2. o możliwościach i potencjale dostawców (RFI), czy też 3. zbiera propozycje różnych towarów czy usług w sytuacji, gdy Jego wiedza o możliwym sposobie zaspokojenia Jego potrzeby jest niewielka (RFP). 

RI (ang. Relationship Investment)

Inwestycja w relacje rozumiana jako wszelkie dodatkowe benefity, zarówno mierzalne jak i niemierzalne, jakie organizacja otrzymuje od dostawcy jeżeli wejdzie z Nim w relację partnerską.

RM (ang. Risk Management)

Zarządzanie ryzykiem, jedna z dziedzin zarządzania. Jest to zbiór działań nakierowanych na identyfikację zagrożeń, na które narażone są wszelkiego rodzaju podmioty i wybór metod, które służą zabezpieczeniu się przed wspomnianymi zagrożeniami. 

SBSM (ang. Supplier Business Steering Meeting)

Cykliczne Spotkania Biznesowe z Dostawcami.

S2S (ang. source to settle)

Całościowy proces realizacji i rozliczenia zakupów, który dzieli się na dwie części: cz. 1 obejmuje takie etapy jak: identyfikacja potrzeby, tworzenie zapotrzebowania, akceptacja zakupu, stworzenie zamówienia, otrzymanie towarów / usług, Płatności i zarządzanie zgodnością, Analiza danych o jakości dostaw. cz. 2 analiza wydatków, analiza popytu wewnętrznego, analiza rynku, definicja strategii zakupowych, proces pozyskiwania ofert / negocjowania, podpisanie umowy.

SIWZ 

Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia. Jest to integralna część umowy zamówienia publicznego. SIWZ jest podstawowym dokumentem zamówienia publicznego. Podstawowe dane, jakie powinny być zawarte w specyfikacji opisane są w art. 36 Ustawy Prawo Zamówień Publicznych, są to m.in.: opis przedmiotu zamówienia, tryb udzielania zamówienia, termin wykonania, kryteria oceny ofert, wymagania dotyczące wadium, itp.

SKU (ang. Stok Keeping Unit)

Jednostka magazynowa, jest identyfikatorem służącym do zarządzania danym towarem.

SLA (ang. Service Level Agreement)

Umowa o gwarantowanym poziomie świadczenia usug.

SMART (ang. Simple Multi-Atribute Rating Technique)

Metoda określania celów wg atrybutów: konkretny – mierzalny – istotny – terminowy.

Specyfikacja

Dokument ustalający wymagania techniczne, które powinien spełniać wyrób, proces lub usługa. 

SRM (ang. Supplier Relationship Management)

Zarządzanie Relacjami z Dostawcami.

SSC (ang. Shared Service Center)

Centrum Usług Wspólnych.

SWOT Analiza (ang. Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats)

Analiza SWOT polega na porównaniu silnych i słabych stron, a także szans i zagrożeń przy planowaniu zmiany (np. zbudowania nowej strategii dla kategorii zakupowej, podjęcia nowego projektu, rozszerzenia działalności).

TCO (ang. Total Cost of Ownership)

Całkowity koszt posiadania.

TVSM (ang. Transactional Value Stream Mapping)

Transakcyjne mapowanie strumienia wartości to wieloetapowy proces, stanowiący wstęp do zarządzania zmianą. Z powodzeniem może być stosowany jako element podnoszenia wydajności zespou, wpywając na eliminację niepotrzebnych etapów procesu. 5 kroków mapowania: 1. Zdefiniowanie zakresu analizy; 2.Przygotowanie do opracowania mapy stanu obecnego; 3. Opracowanie mapy stanu obecnego; 4. Opracowanie mapy stanu docelowego; 5. Podsumowanie i ustalenie planu działania.

VMS (ang. Vendor Manage System)

System zarządzania magazynem.

win-win Technika

Dosłownie wygrana-wygrana. Technika negocjacyjna, która zakłada dojście do porozumienia dwóch stron negocjacji w taki sposób, by obie strony czuły się wygrane. 

WMS (ang. Warehouse Management System) 

Magazynowy system informatyczny. Program do zarządzania ruchem produktów w magazynach.

XYZ Klasyfikacja 

Jedna z metod klasyfikacji zasobów według regularności zapotrzebowania na nie i dokładności prognozowania:

• X – regularne zapotrzebowanie, niewielkie wahania; wysoka dokładność prognozowania

• Y – zapotrzebowanie o charakterze sezonowym lub z wyraźnym trendem; średnia dokładność prognozowania

• Z – bardzo nieregularne zapotrzebowanie; niska dokładność prognozowania